Mahawanshaya

මහනුවර නෙල්ලිගල ජාත්‍යන්තර බෞද්ධ මධ්‍යස්ථානයෙන් ප්‍රකාශිත දම්රුවන් සාර සංග්‍රහය ග්‍රන්ථය ශාස්ත්‍රපති පූජ්‍ය ගොඩගම ධම්මකිත්ති හිමි, දර්ශනපති පූජ්‍ය මාදිපොල විමලකිත්ති හිමි හා රජරට විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය අජිත් තල්වත්ත එක්ව සංස්කරණය කළ විවිධ විෂය පිළිබඳ නොයෙක් විද්වතුන් ලියූ සාරගර්භ ලිපි එකතුවකි. මෙම ග්‍රන්ථය...

අහස් කුස දරා සිටින්නේ කාෂ්ටක සූර්යයායි. විඩාවෙන් ගත කෙසේ වෙළී ගියත් උතුරට ආගන්තුක වූ මේ අමුත්තාට නම් එහි අමිහිරි බවක් නැත. යාපනේ අස්සක් මුල්ලක් නෑරම ගවේෂණය කිරීමට තරම් උත්තේජනයක් ලැබී ඇත්තේ ඒ සංස්කෘතියේ ඇති සුන්දරත්වය ‍රසවත් නිසාය. නිසොල්මන්ව බලා සිටින...

ලංකාවෙ නම ලෝකෙට අරගෙන අති විශිෂ්ට පාරාදීසයක් විදියට අපට හැමදාම නම්කරන්න පුළුවන් වෙලා තියෙන තැනක් තමයි සීගිරිය කියලා කියන්නේ. සීගිරිය ඇත්තටම ලෝක පූජිත සිහිවටනයක්. සීගිරිය ලෝක උරුමයක් විදියටත් මේ වෙද්දී යුනෙස්කෝ සංවිධානය නම්කරලා ඉවරයි. ලංකාවෙ සංස්කෘතික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව...

මේ ගමන යාල් ආගන්තුකයාගේ ගමනාන්තය පේදුරුතුඩුව ඔස්සේ පූතූර් යන්නයි. යාපනේ ටවුන් එකේ ඉඳන් කිලෝමීටර් 15කට එහා මතකයේ හැටියට රුපියල් විස්සක තිහක දුරකි. පූතූර් යනු යාපනේ වඩමාරච්ච් කියන කොටසේ නැගෙනහිරින් වූ ඉතා නිස්කලංක ග්‍රාමීය පරිසරයකට උරුමකම් කියන ප්‍රදේශයකි. නමුත් දන්නා පරිද්දෙන්...

ඉතිහාසගත විවිධ කරුණු කාරණා ජනප්‍රවාද ගැන විමසීමේදී හෙළිවන ඇතැම් කරුණු විස්මයජනක වෙයි. තවත් කොටසක් විශ්වාස කළ නොහැකි වෙයි. ඒ කෙසේ නමුදු විවිධ ඉතිහාසගත කරුණුත් ජනප්‍රවාදත් ඇසුරේ හෙළ ඉතිහාසයට අයත් බොහෝ වටිනා දේ හඳුනාගන්නට අවස්ථාව ලැබේ. ඒ අනුව හෙළයේ පිහිටි විස්මිත...

හාත්පසින් හමාගෙන එන ගත සිහිල් කරවා සිත සන්සුන් කරවන සුවදායී සිසිල් සුළඟකි. විටින් විට ඒ සුළඟට මුසුවන අරලියා මල් සුවඳ හදවතේ අති බුද්ධාලම්බන ප්‍රීතිය වඩවන්නට සමත් වන්නේය. රුවන්මැලි සෑ රදුන් අබිමුව සිටින සෑම කෙනකුගේම සිත් සතන් නිබඳව නිවී සනසන මේ...

මේ ගම්පොළ රාජධානි යුගයයි. එවක ගම්පොළ රජකම් කළ බුවනෙකබාහු රජු සිය දූත පිරිස කැඳවා යම් භාරදූර කාර්යයක් භාර කළේය. වහාම ගොස් මේ මවු පොළොව මත පිහිටි සුවිශේෂ ජය භූමියක් සොයා පවසන්න යැයි රජුගේ එම නියමයෙන් කියැවිණි. දූත පිරිස යම් අපහසුතාවකටත්...

ලක්බිම විවිධ යුගයන්හි විවිධ ජාතීන්ට විවිධ අභියෝගයන්ට මුහුණ දෙන්නට සිදුවිය. ඒ ඇතැම් අවස්ථාවන්හිදී මෙරට පාවාදෙන්නන්ගේම වරදින් මේ උතුම් හෙළ බිම විවිධ ජාතීන්ගේ යටත් විජිතයක් බවටත්, තවත් විටෙක මෙහි විවිධ පළාත් පිට දේශක්කාර පාලකයන්ගේ බලයටත් යටත් විය. එක්සේසත් රටක් ලෙස තිබූ...

මේ දිනවල උද්ඝෝෂණ විරෝධතා ගැන ඇසෙන්නේ එතරම් හොඳ පුවත් නොවේ. එමෙන්ම වෙනදා උද්ඝෝෂණ විරෝධතා වලදී අසුණු හුරු පුරුදු වචන දෙකක්ද මෑතකදී වෙනස් වී තිබේ. ඒ අනුව අද ගෝල්ෆේස් විරෝධතා ලෙසින් එම වචන දෙක නිතර ඇසුණද එදා විරෝධතා උද්ඝෝෂණ ගැන කියද්දී...

බලය අතහරින්නට බලය ගිලිහී යනවාට අද මෙන්ම එදත් කිසිදු පාලකයකු කැමැති වූයේ නැත. තමන්ට ලැබුණු කුමන බලයක් වුවද ජීවිත කාලයම තමන් වෙතම රඳවාගත හැකිද යන්න සිහින දැකීම එදා මෙදාතුර බොහෝ පාලක කාරකාදීන් තුළින් ඉස්මතුව පෙනුණු කාරණාය. එහෙත් අද මෙන් එදා...