උදෑසන හිරු උදාව කඳු මුදුනක සිට දැකබලා ගැනීමේ නොතිත් ආශාවෙන් පෙළුණු මටත් මගේ මිතුරාටත් එය අතපසු වීම කනගාටුදායක කරුණක් විය. ලහිරුත් මමත් මේ යන්නේ ඉදල්ගස්හින්න කන්ද තරණයටයි. ඉදල්ගස්හින්න දුම්රිය ස්ථානයෙන් බැස පැයකට නොඅඩු කාලයකින් ඉදල්ගස්හින්න කන්ද තරණය කළ හැකිය. ඉදස්ගස්හින්න දුම්රිය ස්ථානයද දැඩි සංචාරක ආකර්ෂණය දිනාගත් ස්ථානයකි. මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉතා ඉහළ උන්නතාංශයක මෙම දුම්රිය ස්ථානය පිහිටා තිබේ. ඌව පළාතේ බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ හපුතලේ නමුනුකුල කඳු පන්තීන්ට මැදිව ඉදල්ගස්හින්න දුම්රිය ස්ථානය පවතී. ඒ මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 1615ක උන්නතාංශයකිනි. සිංහල දමිළ මිශ්‍ර ජනතාවක් ඉදල්ගස්හින්නේ වාසය කරති.
නිතරම මීදුමෙන් වැසීගත් පරිසරයේ ඇස ගැටෙන හැම මානයකම තේ වතු නැත්නම් පයිනස් යායන්ය. දුම්රිය ස්ථානයෙන් බැස උපතැපැල් කාර්යාලය අසලින් දිවෙන කොන්ක්‍රීට් මාර්ගයේ කෙටි දුරක් ගියවිට වම්පසින් තේ වතු අතරින් කන්ද වෙත දිවෙන අඩි පාර වේ. මීදුම අතරින් කිටිකිටියේ වෙව්ලමින් කඳු මුදුනට ළංවීම කිසිසේත්ම වෙහෙසකර නම් නොවේ. බොහෝ විට කාන්තා පිරිමි භේදයකින් තොරව කඳු මුදුන රාත්‍රී කඳවුරු බැඳීම සඳහාද යොදා ගන්නේ අපහසුවකින් තොරව ළඟාවිය හැකි බැවිනි. කෙටි කාලයකින් ළඟාවී සුන්දර දසුන් දැකගත හැකිවීම ඉදල්ගස්හින්න කන්දේ සුවිශේෂත්වයයි. බොහොමයක් දේශීය සංචාරකයන් රේල් හයිකින් සඳහා ඉදල්ගස්හින්න ගමනාන්තය හෝ ගමනාරම්භය ලෙස යොදාගන්නේද ඉදල්ගස්හින්න කදුමුදුනේ කඳවුරු බැඳීමේ බලාපොරොත්තුවෙනි. දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවේ අවසරය මත රේල් හයිකින් සිදුකළ යුතු වේ. ඉදල්ගස්හින්නේ තේ වගාව 1984 සිට ක්‍රමානුකූලව ක්‍රියාත්මක වන්නකි. වතු ජනතාවගේ ආර්ථිකය තේ කර්මාන්තයෙන් ගොඩනැඟේ.
උදෑසන 10 පසුවීමත් සමඟ අසල කඩයකින් සරල උදෑසන ආහාරයක් ගත් මමත් ලහිරුත්, ඇඟ කීරී ගැහෙන හීතලේ තේ වතු අතරින් ගමන ආරම්භ කළෙමු. පැය කාලක් පමණ පහසු ගමනකින් අනතුරුව පයිනස් යායට පිවිසීමට අපට හැකිවිය. හෝර්ටන් තැන්න ආශ්‍රිතව දැකිය හැකි මහරත්මල් ශාක, නෙලූ ශාක ගමන් මඟ අතරින්පතර දැකගත හැකිවිය. පයිනස් යාය අතර ගමන් කිරීම නම් සීරුවට කළ යුත්තකි. වේළුණු පත්‍ර බිමට වැටීම නිසා ආනතිය අධික මාර්ගය ලිස්සනසුලු වීම ඊට හේතුවයි. නිතර නිතර මිනිස් පහස ලැබීම හේතුවෙන් විවිධ පැතිවලට කුඩා අඩි පාරවල් නිර්මාණය වී තිබුණද මුදුන ඉලක්ක කරගෙන යෑම මඟ නොවැරැදීමට හේතු වේ.
විනාඩි 40ක පමණ ගමනකින් අනතුරුව මීදුමෙන් වැසුණු මුදුනට ළඟාවීමට අප සමත්වීමු. සුළඟ දැඩි වීම නිසා ඉතා ඉක්මනින්ම දර්ශන පථය පැහැදිලි වන්නට විය. තෙරක් නොපෙනෙන අනන්තයක තනිවීමට නම් අනිවාර්යයෙන් පැමිණිය යුතු ස්ථානයක් ලෙස ඉදල්ගස්හින්න හැඳින්විය හැකිය. වලාවන් යට සැඟවුණු ලෝකයක විචිත්‍රවත් සිතුවමක් ගුවනේ සිට නැරඹීමට අප වාසනාවන්ත වීමු. වලාකුළු හා මීදුම වෙන්කරගත නොහැකි තරම් විටින් විට මීදුමෙන් පරිසරය වෙළාගනී. මීදුමට අභියෝග කරමින් නැඟෙන හීතල හුළඟ මීදුම පලවාහැරීමට නොපසුබට වේ. හිරු එළිය නම් ගෙන දෙන්නේ මන්දාලෝකයකි. හිටිහැටියේ මොරදෙන රැහැයියන්, කඳුකර කුරුල්ලන් සහ ස්වභාවධර්මයේ ගුප්ත බව අපව නැවතත් පියවි ලොවට රැගෙන එයි.
කඳු මුදුනේ හිරු උදාව නම් වඩා විචිත්‍රවත් වනවා නොඅනුමානය. එය තවත් දිනෙකට කල්තැබීමට සිදුව තිබේ. රාත්‍රී කඳවුරු බැඳීමකට නැවත දිනයක පැමිණෙන බලාපොරොත්තුවෙන් හෝරා කිහිපයේ මතක ඡායාරූපවලට නංවාගෙන අපි නැවත ගමන් ආරම්භ කළෙමු.
අකිල දහනායක
